اساساً بر اساس ساختار کریستالی آن‌ها به چهار دسته اصلی طبقه‌بندی می‌شوند.
- فریتیک
- آستنیتی
- مارتنزیتی
- دوبلکس
در ادامه به جزییات به معرفی این چهار دسته می‌پردازیم و کاربردهای آن‌ها را نیز در صنعت بیان می‌کنیم.
فریتیک
فولادهای فریتیک فولادهای ضدزنگ ۴۰۰ درجه هستند که به دلیل داشتن کروم زیاد موجود در آن ذکرشده است و درصد کروم در فولادهای فریتیک می‌تواند از ۱۰.۵٪ تا ۲۷٪ باشد. آن‌ها همچنین خواص مغناطیسی، انعطاف‌پذیری بالا، مقاومت در برابر تنش کششی، خوردگی، خستگی حرارتی و تنش ناشی از ترک‌خوردگی را از خود نشان می‌دهند.
کاربردهای استیل فریتیک
کاربردهای معمول این نوع فولادهای ضدزنگ شامل استفاده در قطعات خودرو ، صنایع پتروشیمی ، مبدل‌های حرارتی ، کوره‌ها و در کالاهای بادوام مانند لوازم و تجهیزات غذایی است.
آستینیتی
شاید بتوان گفت که متداول‌ترین دسته از استیل، فولادهای درجه آستنیتی هستند که علاوه بر کروم دارای مقادیر مختلفی از نیکل، منگنز، ازت و مقداری کربن نیز می‌باشند. فولادهای آستینیتی به زیرمجموعه‌های سری ۳۰۰ و ۲۰۰ تقسیم می‌شوند که بسته به کاربرد موردنیاز مشخص می‌شود کدام آلیاژ باید مورداستفاده قرار بگیرد. ساختار آستنیتی سری ۳۰۰ با افزودن نیکل تولید می‌شود. در ساخت سری ۲۰۰ در درجه اول از افزودن منگنز و نیتروژن استفاده می‌شود. درجه ۳۰۴ رایج‌ترین فولاد ضدزنگ است.
کاربردهای فولاد ضدزنگ آستنیتی
بعضا به دلیل داشتن ۱۸٪ کروم و ۸٪ نیکل، ۸/۱۸ نامیده می‌شود. در تجهیزات آشپزخانه، کارد و چنگال، تجهیزات پردازش مواد غذایی و اجزای سازنده قطعات در صنایع خودرو و هوافضا مورداستفاده قرار می‌گیرد. درجه ۳۱۶ یکی دیگر از فولاد ضدزنگ رایج است. از آن در ساخت طیف گسترده‌ای از محصولات مانند تجهیزات آماده‌سازی مواد غذایی، نیمکت‌های آزمایشگاهی، تجهیزات پزشکی و جراحی، اتصالات قایق، صنایع دارویی، نساجی و تجهیزات پردازش شیمیایی استفاده می‌شود.
مارتنزیتی
استیل مارتنزیتی در سری فولادهای مقاوم در برابر زنگ زدگی ۴۰۰ قرار دارند.درصد کربن در آن‌ها متفاوت است و حاوی ۱۲٪ تا ۱۵٪ کروم و حداکثر ۱٪ مولیبدن هستند. هر زمان که مقاومت در برابر خوردگی و یا مقاومت در برابر اکسیداسیون به همراه مقاومت زیاد در دماهای پایین یا مقاومت خزش در دماهای بالا موردنیاز باشد استفاده می‌شوند. فولادهای مارتنزیتی نیز مغناطیسی بوده و دارای خاصیت انعطاف‌پذیری نسبتاً بالایی هستند واین ویژگی باعث می‌شود شکل‌پذیری قابل قبولی داشته باشند.
کاربردهای فولاد ضدزنگ مارتنزیتی
کاربردهای فولادهای ضدزنگ مارتنزیتی شامل طیف وسیعی از قطعات و اجزاء در صنعت، از تیغه‌های کمپرسور و قطعات توربین، ظروف آشپزخانه، پیچ و مهره، قطعات پمپ و شیر، ابزارهای دندانپزشکی و جراحی گرفته تا موتورهای برقی، پمپ‌ها، سوپاپ‌ها، قطعات ماشین‌آلات ابزار قطعات تیز موردنیاز برای جراحی، کارد و چنگال، تیغه چاقو و سایر ابزارهای برش دستی می‌شود.
دوبلکس
همان‌طور که از نام این استیل پیدا است، دارای میکرو ساختاری ترکیبی و دوتایی متشکل از فریت و آستنیت است. میزان کروم و مولیبدن در ترکیب این آلیاژ زیاد است، به ترتیب دارای ۲۲٪ تا ۲۵٪ و ۵٪ کروم و مولیبدون به همراه مقدار بسیار کمی نیکل است. ساختار دوتایی، به این فولاد ضدزنگ خواص مطلوبی می‌دهد. استحکامی دو برابر دیگر استیل‌ها، با مقاومت در برابر خوردگی عالی و مقاومت بالا قسمتی از ویژگی‌های مناسب و مطلوب این فولاد ضدزنگ است.
کاربردهای استیل دوبلکس
فولاد ضدزنگ دوبلکس که در سری ۲۰۰۰ درجه طراحی‌شده است برای محیط‌های سخت مانند صنایع مواد شیمیایی، نفت و فرآوری گاز و تجهیزات آن، صنایع دریایی، محیط‌هایی با کلرید بالا، صنعت خمیر و کاغذ، مخازن حمل بار برای کشتی‌ها و کامیون‌ها ایده آل است. از دیگر کاربردهای استیل دوبلکس می‌توان به مخازن نگهداری و حمل سوخت‌های گیاهی، مهار کلرید یا مخازن تحت‌فشار، لوله‌های مبدل حرارتی، ساخت‌وساز، صنایع غذایی، گیاهان نمک‌زدایی و اجزای سیستم FGD اشاره کرد.
آشنایی با خواص فیزیکی و مکانیکی فولاد ضدزنگ از دیگر راه‌های تشخیص استیل اصل است. همان‌طور که گفتیم در صنعت فولادها بر اساس درصد عناصر موجود در آلیاژ آن‌ها و ویژگی‌های فیزیکی و مکانیکی خاصشان درجه‌بندی می‌شوند. شما با آشنایی به این درجه‌بندی‌ها قطعاً می‌توانید استیل اصل موردنیاز خود را بیابید. در ادامه خصوصیات فیزیکی و مکانیکی کلی استیل‌ها را بیان می‌کنیم تا با آشنایی بیشتر با آن‌ها در بین راه‌های تشخیص استیل اصل بهترین را انتخاب کنید.
خصوصیات فیزیکی استیل
دلیل انتخاب فولاد ضدزنگ معمولاً مزایایی است که توسط خواص فیزیکی مانند مقاومت در برابر خوردگی نشان داده است. ازآنجایی‌که راه‌های تشخیص استیل اصل مبتنی بر این خواص نیز هستند، شناخت بهتر آن‌ها قطعاً به شما در تشخیص اصالت این محصول صنعتی کمک خواهد کرد.
از خواص فیزیکی سودمند استیل ضدزنگ علاوه بر مقاومت در برابر خوردگی عبارت‌اند از:
- مقاومت در برابر درجه حرارت بالا و پایین
- سهولت ساخت
- مقاومت بالا
- جاذبه زیبایی‌شناسی به دلیل رنگ براق و درخشان آن
- بهداشت و سهولت در نظافت
- چرخه عمر طولانی
- قابل بازیافت
- نفوذپذیری مغناطیسی کم
خصوصیات مکانیکی استیل
خواص مکانیکی موردنیاز معمولاً در مشخصات خرید از فولاد ضدزنگ ارائه می‌شود. حداقل استانداردهای مکانیکی مطابق با استانداردهای مختلف مربوط به ماده و فرم محصول نیز به حداقل می‌رسد. رعایت این خصوصیات مکانیکی استاندارد نشان می‌دهد که مواد به‌درستی به یک سیستم باکیفیت مناسب تولیدشده‌اند.
همان‌طور که در ابتدا گفتیم راه‌های تشخیص استیل اصل بر پایه ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی آن‌ها انجام می‌شود؛ اما یکی دیگر از راه تشخیص استیل اصل بررسی این ویژگی‌ها مانند انعطاف‌پذیری و سختی است که البته در مراحل اولیه ساخت قطعات و از مواد اولیه انجام می‌شود. سپس مهندسان می‌توانند با اطمینان از مواد در سازه‌هایی استفاده کنند که بارها و فشارهای ایمنی را برآورده سازند.
خواص مکانیکی مشخص‌شده برای محصولات نورد مسطح معمولاً استحکام کششی ، تنش عملکرد، کشیدگی و سختی برینل یا راکول است. نیاز ملک برای میله، لوله و اتصالات معمولاً استحکام کششی و تنش عملکرد را نشان می‌دهد.
آخرین دیدگاه‌ها